Uprawnienia wydawane przez Urząd Dozoru Technicznego są podstawą do legalnego i bezpiecznego wykonywania pracy na urządzeniach technicznych podlegających dozorowi. Operatorzy wózków widłowych, suwnic, żurawi, podestów ruchomych czy dźwigów muszą posiadać ważne kwalifikacje, potwierdzone egzaminem przed komisją UDT. W 2018 roku wprowadzono istotne zmiany w zakresie ich ważności, które wywołały sporo pytań zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Jednym z nich jest: czy wszystkie uprawnienia UDT nadal są bezterminowe?
Zmiany w przepisach dotyczących uprawnień UDT
Jeszcze kilka lat temu wielu operatorów posiadało uprawnienia bezterminowe. Wynikało to z obowiązujących wówczas regulacji, które zakładały, że po zdaniu egzaminu i uzyskaniu decyzji UDT nie było konieczności odnawiania kwalifikacji. Taki model funkcjonował przez lata i był uznawany za wystarczający.
Sytuacja zmieniła się w 2018 roku, kiedy wprowadzono nowelizację przepisów dotyczących kwalifikacji zawodowych. Dokładnie chodzi o art. 3 ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie dozorze technicznym, wówczas na podstawie tej ustawy wszystkie uprawnienia wydane przed 01.06.2019 r. traciły ważność dnia 01.01.2024. Natomiast wydane po 01.06.2019 r. straciły, bądź stracą ważność zgodnie z datą na zaświadczeniu. Od tamtego momentu nowe uprawnienia wydawane są już na czas określony.
Jak długo ważne są nowe uprawnienia UDT?
Obecnie wydawane kwalifikacje mają określony okres ważności. Standardowo:
- część uprawnień przyznawana jest na 5 lat,
- w niektórych przypadkach obowiązują uprawnienia na 10 lat.
Po upływie tego czasu operator musi złożyć odpowiedni wniosek o przedłużenie. Ważne jest jednak to, że przedłużenie nie wiąże się z koniecznością ponownego zdawania egzaminu praktycznego i teoretycznego – wystarczy udokumentować wykonywanie pracy na danym urządzeniu w okresie ostatnich lat.
Jak wygląda procedura przedłużenia uprawnień UDT?
Dla osób posiadających czasowe uprawnienia UDT procedura przedłużenia jest stosunkowo prosta. Należy:
- Złożyć wniosek o przedłużenie co najmniej 3 miesiące przed upływem ważności dokumentu.
- Dołączyć oświadczenie pracodawcy lub inne dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy na danym urządzeniu.
- Oczekiwać na decyzję UDT – w większości przypadków uprawnienia zostają przedłużone bez konieczności ponownego egzaminu.
Dlaczego wprowadzono zmiany w systemie uprawnień?
Wprowadzenie limitu czasowego dla uprawnień UDT miało kilka powodów. Najważniejszym z nich było zwiększenie bezpieczeństwa pracy i dostosowanie polskich regulacji do standardów unijnych. Urządzenia techniczne, takie jak wózki widłowe, dźwigi czy podesty, wymagają regularnego serwisowania. Podobnie powinny wyglądać kwalifikacje osób je obsługujących – potwierdzenie doświadczenia i aktywności zawodowej pozwala ograniczyć ryzyko wypadków.
Drugim istotnym czynnikiem była potrzeba uporządkowania systemu i wyeliminowania sytuacji, w których osoba z formalnymi uprawnieniami od wielu lat nie miała styczności z danym urządzeniem, a mimo to mogła się nim legalnie posługiwać.
Podsumowanie
Nie wszystkie uprawnienia UDT są bezterminowe. Decyzje wydane przed 2019 rokiem zachowują swoją ważność i nie wymagają odnawiania, natomiast wszystkie nowe kwalifikacje nadawane są już na czas określony – zazwyczaj 5 lub 10 lat. Po tym okresie konieczne jest ich przedłużenie, co jednak odbywa się w uproszczonym trybie, bez konieczności ponownego egzaminu.
Dzięki temu system łączy stabilność dla doświadczonych operatorów z dbałością o bezpieczeństwo i aktualność kwalifikacji. Jeśli planujesz zdobyć uprawnienia UDT, warto pamiętać o tych zasadach i odpowiednio zaplanować karierę zawodową, by uniknąć przerwy w możliwości wykonywania pracy.